بی محلی بازار سکه به حراج بانک مرکزی

به گزارش سایت اخبار طلا و جواهر گلدنیوز؛ بازارهای ارز و فلزات گران‌بهای داخلی در پایان هفته گذشته، با موجی از افزایش قیمت‌ها مواجه شدند؛ موجی که هم‌زمان از رشد طلای جهانی و تداوم انتظارات تورمی داخلی نیرو گرفت.

در حالی‌که بانک مرکزی با برگزاری مرحله‌ای تازه از پیش‌فروش سکه تلاش دارد بخشی از تقاضای سفته‌بازانه را از بازار آزاد منحرف کند، معامله‌گران در عمل واکنشی به این سیاست نشان ندادند و مسیر صعودی قیمت‌ها ادامه یافت.

بر اساس داده‌های معاملات روز پنج‌شنبه، قیمت دلار در بازار آزاد با رشد ۸۹۰ تومانی از سطح ۱۲۴ هزار و ۸۶۰ تومان به ۱۲۵ هزار و ۷۵۰ تومان رسید. گرچه دامنه نوسان دلار محدودتر از بازار طلا بود، همین میزان رشد هم نشان می‌دهد فشار انتظارات تورمی و حساسیت بازار ارز نسبت به تحولات جهانی همچنان بالا است. دلار در هفته‌های اخیر عمدتاً در سطوح بالای قیمتی حرکت کرده و هر سیگنال از افزایش ریسک یا خبر تورمی به‌سرعت در تقاضای احتیاطی بازار اثر می‌گذارد.

در بازار طلا و سکه، شتاب افزایش قیمت‌ها به مراتب بیشتر بود. سکه امامی با رشد ۳ میلیون و ۳۱۵ هزار تومان از ۱۳۱ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان به ۱۳۴ میلیون و ۸۰۵ هزار تومان رسید و رکورد تاریخی تازه‌ای برجای گذاشت. این جهش در حالی رقم خورد که «حباب سکه» نیز در سطوحی بالاتر از میانگین تاریخی قرار دارد و منعکس‌کننده تداوم نگاه صعودی معامله‌گران به آینده قیمت‌ها است.

هم‌زمان، طلای ۱۸ عیار نیز از موج افزایش‌ها عقب نماند و با رشد ۱۷۴ هزار تومان از ۱۲ میلیون و ۶۵۷ هزار تومان به ۱۲ میلیون و ۸۳۱ هزار تومان رسید. این افزایش عمدتاً بازتابی از رشد قیمت طلای جهانی بود، زیرا نرخ ارز داخلی در روزهای اخیر نوسانات محدودی را تجربه کرده است. در بازار جهانی، بهای اونس طلا از ۴۲۲۸ دلار در ابتدای معاملات به ۴۲۷۹ دلار در پایان روز رسید؛ معادل رشدی بیش از یک درصد.

تحلیلگران بین‌المللی، این حرکت افزایشی را نتیجه مستقیم تصمیم بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) برای کاهش نرخ بهره می‌دانند — تصمیمی که هزینه فرصت نگهداری طلا را کم می‌کند و انگیزه سرمایه‌گذاری در دارایی‌های امن را افزایش می‌دهد. به این ترتیب، موج تقاضای جهانی برای خرید طلا گسترده‌تر شد و هم‌زمان اثر آن به بازار داخلی ایران نیز سرایت کرد.

در بازار داخلی، نقش انتظارات تورمی همچنان تعیین‌کننده است. نااطمینانی نسبت به روند شاخص قیمت‌ها، آینده سیاست‌های پولی و وضعیت عمومی اقتصاد، باعث شده نقدینگی به سمت دارایی‌هایی حرکت کند که از نگاه سرمایه‌گذاران نقش «پناهگاه تورمی» دارند. در رأس این فهرست، طلا و سکه قرار گرفته‌اند که با وجود هزینه‌های بالا، همچنان جذاب‌ترین گزینه‌های پوشش ریسک تلقی می‌شوند.

در چنین شرایطی، بانک مرکزی از روز سه‌شنبه ۲۵ آذرماه ۱۴۰۴ مرحله هفتم پیش‌فروش سکه را در مرکز مبادله ایران کلید می‌زند. بر اساس اطلاعیه رسمی، مهلت واریز وجه از روز شنبه ۲۲ آذر تا پایان روز دوشنبه ۲۴ آذر تعیین شده است و امکان خرید برای افراد بالای ۱۸ سال با سقف ۱۵ قطعه سکه فراهم خواهد بود. در این مرحله انواع تمام، نیم و ربع‌سکه بهار آزادی با سال ضرب ۱۳۸۶ عرضه می‌شود و موعد تحویل آن‌ها ۲۷ اسفند ۱۴۰۴ تا ۵ فروردین ۱۴۰۵ اعلام شده است.

هرچند هدف از این طرح، مدیریت تقاضا و تأمین بخشی از نیاز بازار از مسیر رسمی است، اما تجربه دوره‌های گذشته نشان می‌دهد این نوع سیاست‌ها معمولاً فقط اثری مقطعی دارند و در صورت تداوم انتظارات تورمی، فشار تقاضا پس از چند هفته دوباره به بازار آزاد بازمی‌گردد.

به‌نظر می‌رسد تا زمانی که ترکیب تورم انتظاری بالا و سیگنال‌های جهانی مثبت برای طلا پابرجا باشد، دستیابی به تعادل در بازار طلا و سکه دشوار خواهد بود. بازار همچنان چشم به دو متغیر کلیدی دوخته است: روند تصمیم‌های سیاست‌گذار پولی داخلی و مسیر آتی نرخ بهره و دلار جهانی.